Amerikan Kurguluğu

“Annem başka insanların ölümlerini biriktiriyor, kumbaradaki bozuk paralarmış gibi onları kederle tıkırdatıyor.”

Amerikan Kurguluğu bir kurgu-sözlük, yani “kurguluk”. Balkan edebiyatının en önemli isimlerinden Dubravka Ugrešić, 1990’ların başında, Yugoslavya parçalanırken geçici olarak Amerika’ya gider. Connecticut’ta bir üniversitede konuk öğretim görevlisi olarak geçirdiği aylarda tuttuğu bu edebi sözlük; ABD’nin rahatlık kültürünü, alışkanlıklarını ve dillerini didik didik eder. Koşu bantları, beden takıntısı, televizyon programları ve akademik nezaket kalıpları, yazarın gözünde hem büyüleyici hem de tekinsizdir. Sözlükteki her madde kişisel, politik ve edebi bir tartışma alanı açar. Amerikan yaşamı üzerine yazılmış gibi görünen bu metinler, aslında yerinden edilmişliğin izini sürer. Amerikan Kurguluğu, hem Batı’ya yazılmış bir mektup hem Doğu Avrupa’dan yükselen sessiz bir ağıttır.

Yirminci yüzyılın en büyük mitlerinden biri, yirminci yüzyılın ortalarında Hollywood ile Madison Meydanı arasında hayat bulan “Americana” yani Amerika’nın kendine dair sahip olduğu imajıdır. Yıllar içinde oluşturulan bu mit, Warhol’un Campbell çorba konservesini resmettiği tablosunda en sofistike haline ulaştı ve o zamandan bu yana filmlerde, romanlarda, televizyonda ve bir kez daha hayatın içinde tekrarlandı. Bugün milyonlarca insanın çorba mı yoksa mit mi höpürdettikleri tam olarak belli değil.