Toprakları Kapatmak

“Yas¸amsal bir kaynak olan topragˆın o¨zelles¸tirilmesi u¨zerinde yas¸ayan insanların ve tu¨m canlıların yas¸am alanlarının gasp edilmesi, o toprak u¨zerinde o¨rgu¨tlenmis¸ yerles¸ik toplumsal formların ve ekosistemin bozulması anlamına gelir. Bu nedenle o¨zelles¸tirmeler, tek bas¸ına bir toprak parc¸asının/arazinin kullanım hakkının ya da mu¨lkiyetinin degˆis¸mesinden ibaret olmayan; toplumsal ilis¸kileri, yas¸am bic¸imlerini, dogˆayı ve c¸evreyi etkileyen ve siyasi-iktisadi stratejiler ile s¸ekil degˆis¸tiren oldukc¸a hayati bir su¨rec¸ olarak kars¸ımızdadır.”

Meralar, yaylaklar, kıs¸laklar, otlaklar, harman ve panayır yerleri... Ormanlar... Yollar, meydanlar, ko¨pru¨ler... Kamu hizmet binaları, parklar, bahc¸eler... Sahipsiz yerler... Kamunun, bu¨tu¨n insanların o¨teden beri mu¨s¸tereken yararlandıgˆı kaynakların, meka^nların, ortamların o¨zelles¸tirilmesi gerc¸ekten ne anlama geliyor? Melek Mutiogˆlu O¨zkesen, bu yalın sorunun cevaplarını arıyor. Toprakları Kapatmak, Tu¨rkiye’de o¨zelles¸tirmenin ko¨y toprakları, ormanlar, TOKI·, Yes¸il Yol Projesi, Kuzey Marmara Otoyolu Projesi ve U¨c¸u¨ncu¨ Ko¨pru¨ gibi birc¸ok o¨rnegˆini ele alan kapsamlı bir c¸alıs¸ma.

Bu o¨zelles¸tirme siyasetinin, her s¸eyden o¨nce devletin kamusal niteligˆini as¸ındıran etkisini ortaya koyuyor. Neoliberalizmin u¨zerindeki sermaye tahakku¨mu¨nu¨ artırdıgˆı devletin, kendini yeniden u¨retebilmek ic¸in kamu topraklarını bir bakıma “yeniden kes¸federek” rant kaynagˆı olarak kullandıgˆını ileri su¨ru¨yor. AKP do¨neminde topragˆı ticariles¸tirme siyasetinin, iktidarın toplumsal ve sermaye tabanını kurmak ic¸in de kullanıldıgˆını go¨ru¨yoruz. “Toprakları kapatma” siyasetinin, “kamu a^lemi”ni mu¨lksu¨zles¸tiren, halkı yoksunlas¸tıran sonuc¸larına dikkat c¸eken bir kitap.